A czegoż bardziej potrzeba naszym dzieciom, jeśli nie takiego oswojenia się z Ojcem Niebieskim, by wyczuwać Go w każdej myśli, w każdym poruszeniu serca i w każdym czynie? (...) Cała doskonałość chwili wyraża się w tym, by miłością być jedno z Ojcem przez Syna.
Stefan kard. Wyszyński, 16 XI 1955
Formacja jest procesem integralnego rozwoju osoby, którego istotą jest życie w Duchu Świętym. W nim dokonuje się wewnętrzna przemiana człowieka, a pogłębienie relacji z Bogiem odzwierciedla się w relacji z drugim człowiekiem, ze wspólnotą, w miłości, która jest widocznym znakiem zjednoczenia z Jezusem Chrystusem. Stąd bardzo ważne jest życie tym wszystkim, co On działał, czego nauczał i kształtowanie w sobie Jego uczuć.
Formacja w Instytucie obejmuje formację ludzką, związaną z postawą życiową i powołaniem jako człowieka, chrześcijanina, a następnie jako członkini – osoby poświęconej wyłącznie Bogu. Pełnia człowieczeństwa i postawa służby najpełniej wyraża się w osobie i życiu Maryi, którą członkinie starają się wiernie naśladować.
W Instytucie Prymasa Wyszyńskiego formacja obejmuje następujące etapy:
Kandydatura trwa od 3 miesięcy do 2 lat. Ma na celu rozeznanie przez kandydatkę własnego powołania do życia konsekrowanego w Instytucie, a ze strony Instytutu poznanie jej możliwości pójścia tą drogą. Pozostając w swoim domu rodzinnym, środowisku, przygląda się wspólnocie, uczestniczy we wspólnych spotkaniach, dniach skupienia, rozmowach z Odpowiedzialną Generalną oraz z Wychowawczynią, zapoznaje się z celem i zadaniami Instytutu.
Marianum trwa 2 lata i ma na celu rozpoznanie Bożego powołania do Instytutu, doświadczenie sposobu życia i wewnętrzną formację według ducha wspólnoty. Po uroczystym przyjęciu, które odbywa się 26 sierpnia, rozpoczyna się okres próbny. Pierwszy rok członkini najczęściej spędza w domu wspólnym. Okres Marianum kończy się złożeniem – na okres jednego roku – ślubów: czystości, ubóstwa i posłuszeństwa.
Nazaret trwa 6 lat i stanowi bezpośrednie przygotowanie do ślubów wieczystych. Członkini mieszka w jednym z domów wspólnych lub indywidualnie. Co roku ponawia złożone przed Bogiem śluby, kształtując swoje życie według woli Bożej we wspólnocie, w porozumieniu z odpowiedzialnymi. Okres ten obejmuje integralny rozwój osobowości członkini zgodnie z duchowością Instytutu poprzez studia, pracę zawodową, formację teologiczną, uczestniczenie w dziełach i zadaniach własnych Instytutu. Nazaret kończy się złożeniem ślubów na całe życie.
Formacja stała stanowi pomoc w wiernym podejmowaniu i wypełnianiu zobowiązań płynących z poświęcenia życia Panu Bogu i z charyzmatu Instytutu. Realizuje się poprzez: stały i integralny rozwój osobowy w duchu Ewangelii, życie zgodne z nauczaniem Kościoła, w jedności z Instytutem, podejmowanie dziedzictwa założycieli i służby apostolskiej, stałe podnoszenie kompetencji zawodowych. Modlitwa i Eucharystia, codzienne oddanie się Matce Bożej, życie Słowem Bożym, sakrament pokuty oraz korzystanie ze stałego kierownictwa duchowego, a także uczestniczenie dniach skupienia i rekolekcjach są dla członkiń Instytutu warunkiem owocnej służby Bogu w drugim człowieku.